Natuurpunt Voorkempen

Hermeandering van de Delfte Beek

Dirk Vanschoonbeek
Recent zijn in ons natuurgebied ingrijpende herstelwerken aan de waterloop van start gegaan. De werken vonden plaats op het beektraject tussen de Kluisbrug en de autosnelweg E34. De meest ingrijpende werken gebeurden ten noorden van de snelweg waar over een lengte van 230 meter  de oude meanderende waterloop terug wordt uitgegraven.
 
 

Hermeandering

De huidige loop van de Delfte Beek is aan de zuidkant van het reservaat rechtgetrokken om water versneld af te voeren. De oude loop met talrijke meanders werd daarbij grotendeels gedempt maar het voormalige traject is nog steeds zichtbaar in de bosbodem. Met het blote oog valt het niet overal op maar op het digitale hoogtemodel is de vorige beekloop nog duidelijk af te lezen. Ook op de oude kadasterkaart is de meanderstructuur nog ingetekend.  
Wanneer de beekloop hier werd rechtgetrokken is niet exact bekend maar dat moet gebeurd zijn ergens tussen 1936 en 1950. Op de topografische kaart van 1936 is nog een meanderende waterloop ingetekend. In de Atlas van de Waterlopen van 1950 zijn de meanders verdwenen.
Digitaal hoogtemodel

Vernatting van het valleibos

De hermeanderingswerken beogen het tegenovergestelde van het voormalige rechttrekken van de waterloop: water vertraagd afvoeren. Dat moet toelaten dat de grondwaterpeilen in het valleigebied opnieuw kunnen verhogen zodat de verdroging van het aanwezige valleibos wordt tegengegaan. Niet alleen de rechtgetrokken loop zorgt voor een versnelde ontwatering, ook de te diep ingesneden beekbodem zorgt voor verdroging van het omliggende bosgebied. Daarom worden extra maatregelen voorzien om het bodempeil van de beek te verhogen. Op
verschillende plaatsen wordt dood hout op de beekbodem geplaatst. Door verdere aanslibbing achter het hout kan de beekbodem zo geleidelijk worden verhoogd en wordt het drainagepeil van de beek stelselmatig opgetrokken.

Dirk Vanschoonbeek

Visfauna

De vernattingsmaatregelen komen niet alleen de kwaliteit van het omliggende vallei- en bron-
bos ten goede. De meanders en het bijkomende dood hout in de beek zullen ook zorgen voor bijkomend leefgebied voor de aanwezige visfauna. Nu zijn reeds heel wat zeldzame vissoorten aanwezig: rivierdonderpad, bermpje, kopvoorn, riviergrondel, paling, enz. Hopelijk kunnen ook beekprik en kleine modderkruiper in de toekomst de Delfte Beek opnieuw koloniseren.  Aangezien de huidige rechtgetrokken waterloop gedeeltelijk wordt verondiept (het huidige rech-
te traject wordt wel behouden als noodafvoer bij piekdebieten) zullen de aanwezige vissenvooraf elektrisch worden afgevangen en verplaatst naar het nieuw uitgegraven traject.

 

Dirk Vanschoonbeek

Voorjaarsflora

Het te hermeanderen traject loopt dwars door het waardevolle oude Ferrarisbos. Bij de werken wordt daarom de nodige voorzichtigheid aan de dag gelegd om de kwetsbare bosbodem hier niet te verstoren. De aanwezige voorjaarsflora die zich op of aan de rand van de oude ge-
dempte bedding heeft ontwikkeld, wordt vooraf tijdelijk weggenomen en nadien teruggeplaatst.

Dirk Vanschoonbeek

Wandelpad tijdelijk onderbroken.

De ‘rode’ wandeling die via de Vorselaarse brug de oversteek maakt over de Delfte Beek zal gedurende de werken onderbroken zijn tussen het kruis van Blommerschot en de huidige
brug  over de Delfte beek. Het nieuwe toekomstige wandelpad zal over 2 bruggen lopen. De ‘oude’ brug over de huidige loop blijft gewoon behouden. Een gloednieuw wandelbrugje zal je over de nieuw uitgegraven waterloop brengen.