Natuurpunt Voorkempen kreeg begin dit jaar De Welvaart in erfpacht van de gemeente Zoersel. De Welvaart ligt aan de rand van het Molenbos in Sint-Antonius en vlakbij ons natuurgebied Hegte Heyde. Wat ooit een bruisend domein was waar het stedelijk onderwijs openluchtklassen organiseerde, lag er de voorbije 20 jaar verlaten bij. Bedoeling is om het terrein nu in ere te herstellen zodat het opnieuw een natuureducatieve invulling kan krijgen en er onder andere ook opnieuw jeugdkampen georganiseerd kunnen worden.
De Welvaart is een terrein van ca. 2,5 ha aan de rand van het Molenbos, tussen de EmielVermeulenstraat en de Raymond Delbekestraat in Sint-Antonius. Het is toegankelijk via een toegangsweg ter hoogte van de begraafplaats van Sint-Antonius. Het terrein is eigendom van de gemeente Zoersel en werd voor een periode van 50 jaar in erfpacht gegeven aan
Natuurpunt. Dat werd in 2022 al beslist in de Zoerselse gemeenteraad en in januari 2023 is daartoe ook de officiele erfpachtovereenkomst getekend. De Welvaart bestaat grotendeels uit bos maar omvat ook een open gedeelte met een in onbruik geraakt gebouw. Het bosgedeelte bestaat vooral uit naaldbos met daarnaast ook een kleinere zone met een jonge loofhoutaanplant. Centraal door het gebied loopt een waardevolle oude beukendreef. Twee kleinere open plekken in het bos deden vroeger dienst als sport- en speelterrein (een grasveldje en een geasfalteerd basketterrein). Het gebouw is gesitueerd aan de noordwestrand van het terrein. Voor het gebouw ligt een volledig omheinde zone met een grasveld en enkele bomen.
Bosklassen voor Antwerpse jeugd.
Het domein De Welvaart was oorspronkelijk 17 ha groot en was vorige eeuw lange tijd eigendom van de vroegere gemeente Borgerhout en later van de stad Antwerpen. Het deed ondermeer dienst als sport- en recreatiecentrum en
als vakantieverblijf voor Antwerpse kinderen. Het stedelijk onderwijs organiseerde er bosklassen. Er stonden toen ook meerdere gebouwen waaronder een grote witte villa die als hoofdgebouw fungeerde. Begin deze eeuw besloot de stad Antwerpen het domein af te stoten. In 2006 kocht Kempens Landschap het grootste deel van het oorspronkelijke bosdomein en verwierf intercommunale Igean – in opdracht van de gemeente Zoersel – het resterende gedeelte met enkele gebouwen. Sinds de verkoop door de stad Antwerpen wordt het terrein niet meer gebruikt. Initieel was het de bedoeling dat Igean de gebouwen zou renoveren zodat het terrein opnieuw gebruikt zou kunnen worden voor bosklassen en voor milieu-educatie, maar die plannen werden nooit gerealiseerd. Intussentijd werd nog een gebouw afgebroken en bleef het huidige gebouw al die tijd gewoon leeg staan. Lange tijd werd gezocht naar een koper of huurder maar nooit werd een kandidaat gevonden die voldoende paste binnen de krijtlijnen van de ruimtelijke bestemming en de visie van het gemeentebestuur. Uiteindelijk
heeft de gemeente Zoersel in 2022 het 2,5 ha grootte terrein zelf overgekocht van Igean. Met de beheeroverdracht aan Natuurpunt komt nu een einde aan de jarenlange zoektocht naar een nieuwe invulling van het terrein.
Natuurhuis
Natuurpunt zal het leegstaande en verkommerde gebouw nu renoveren en het omliggende terrein opnieuw inrichten en in ere te herstellen. Bedoeling is dat het gebouw niet enkel als verenigingslokaal kan fungeren maar ook voor
ruimere doeleinden gebruikt kan worden. De ambitie is om het gebouw te ontwikkelen als een natuur.huis met een natuureducatieve functie waar o.a. cursussen en voordrachten kunnen plaatsvinden.
De ligging aan de rand van het uitgestrekte Molenbos en het Beschermd Landschap Brechtse Heide is een belangrijke troef. De ruime omgeving is reeds goed ontsloten en leent zich uitstekend tot wandelen, fietsen en natuurbeleving in het algemeen. Het natuur.huis kan dan ook fungeren als uitvalsbasis voor wandelingen en andere activiteiten en kan als dusdanig ver-
der ontwikkeld worden als onthaalpoort voor het natuurgebied en de ruime omgeving. Andere natuur.huizen van Natuurpunt in de provincie Antwerpen zijn b.v. het Boshuis in Ravels en de Schapenstal in Vorselaar (natuurgebied Schupleer).
JNM en AKABE KrisKras
In de toekomst zullen naast Natuurpunt ook JNM Voorkempen en scoutsgroep Kris Kras Akabe een nieuw onderkomen krijgen in het gebouw van De Welvaart. Voor de drie verenigingen zullen in het gebouw ruimtes ingericht worden die dienst kunnen doen als o.a. vergaderruimte, activiteitenruimte, stockageruimte, enz. De aansluitende bosomgeving leent zich
ook uitstekend voor buitenactiviteiten van deze lokale jeugdverenigingen.
De ruimtelijke bestemming van De Welvaart is ‘verblijfsrecreatie voor groepen’. Dat biedt de mogelijk om naar analogie met het vroegere gebruik opnieuw jeugdkampen of bosklassen te organiseren en dat is ook onze bedoeling.
De open buitenruimte voor het gebouw is volledig omheind zodat op een veilige manier een kampplaats georganiseerd kan worden die enigszins afgeschermd is van de rest van het terrein. In het gebouw zelf is een keuken aanwezig, evenals de nodige sanitaire voorzieningen zoals douches en toiletten, al dringen grondige vernieuwingen zich hier op. Een deel van het gebouw zal ook ingericht worden als binnenslaapruimte. In eerste instantie kunnen de jeugdverenigingen JNM en Akabe het terrein gebruiken voor de organisatie van kampen, maar ook andere jeugdgroepen zullen het in de toekomst kunnen huren.
Speelbos
Tot slot zijn er ook plannen om een deel van het terrein in te richten als speelbos met een natuureducatief karakter. De boszone met beperkte ondergroei en enkele open plekken leent zich daar goed toe en biedt de mogelijkheid om een aantal speeltoestellen en speelelementen te plaatsen. De zone ligt ook goed ontsloten langs verschillende wandelwegen en is goed bereikbaar vanuit het gehele omliggende boscomplex.
Guy Laurijssens